Debian Gnu/Linux 3.1 (Sarge) Kurulumu
Debian Türkiye sitesinden
Bu belgede Debian Gnu/Linux 3.1 (Sarge) kurulumu ve kurulum sonrası ayarları ile ilgili bilgilere detaylı bir şekilde ekran görüntüleriyle birlikte yer verilmiştir. Yazan : Serdar Aytekin - serdar~aytekin.web.tr Versiyon : 1.0.2 Son Güncellenme Tarihi : 10-09-2004
Güncellemeler :
Sayın Recai Oktaş tarafından belirtilen,
http://lists.debian.org/debian-user-turkish/2004/09/msg00010.html
http://lists.debian.org/debian-user-turkish/2004/09/msg00028.html
adreslerindeki öneri ve düzeltmeler gerekli kısımlara ilave edilmiştir (ilgili düzenlemelerdeki, bazı kısımlarda Sayın Recai Oktaş'ın ifadelerine aynen yer verilmiştir). Sayın Recai Oktaş'a Teşekkür Ederim.
* Giriş
* Ön Bilgiler
* Teşekkür
* Debian Sarge veya Sid Cd'sini Edinme
o Sarge_d-i ile Sid_d-i Arasındaki Fark Nedir?
* Kuruluma Başlayalım
* Temel Sistem Kurulumu
* Temel Sistem Yapılandırması
* Kurulum Sonrası Ekstra Ayarlar ve X-Window Yapılandıması
o Exim'in kaldırılması
o X-Window Sisteminin Kurulumu
o X-Window Oturum Yöneticisi (KDE) Kurulumu
o X-Window Oturum Yöneticisi (GNOME) Kurulumu
o Gnome'dan Kde'ye veya Kde'den Gnome'a Geçiş
o X-Window Görüntü Yöneticisinin (Kdm/Gdm) Kurulumu
o Nvidia Yonga Seti İçin Sürücü
o True Type Fontların Yüklenmesi
o Konsol için Türkçe Destek
o X-Window (KDE) için Türkçe Destek
o Türkçe Desteği ile ilgili Önemli Not
o Kullanıcıların Yetkilerini Artırmak (Çevre Aygıtlarını Kullanım İzni Verilmesi)
o Web Tarayıcısı ve Flash Desteği
o Mozilla veya Mozilla-Firefox Kurulumu
o Tarayıcılar için Java Desteği
* Diğer Faydalı Yazılımlar
o Office Uygulamaları
o Internet ve Ağ Yapılandırma Araçları
o Multimedya Yazılımları
* Sürümler Arası Terfi İşlemleri
o Stable Sürüm
+ Stable Sürüm İçin Source.List Dosyası Örneği
o Testing Sürüm
+ Testing Sürüm İçin Source.List Dosyası Örneği
o Unstable Sürüm
+ UnStable Sürüm İçin Source.List Dosyası Örneği
o Experimental Sürüm
o Stable'dan Testing'e Terfi
o Testing'den Unstable'a Terfi
* Soru ve Sorunlar
GİRİŞ :
Belgede yazılanların uygulanıp uygulanmaması tamamen uygulayan kişinin sorumluluğundadır. Belgede bahsedilenlerin uygulanması sonucu ortaya çıkabilecek hertürlü zarardan yazar sorumlu tutulamaz. Belge GNU Özgür Belgeleme Lisansının http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html adresinde yer alan -son sürümdeki- lisans içeriğine bağlı kalmak koşulu ile aynen yada kısmen dağıtılabilir, yayınlanabilir.
Bu belgenin son sürümüne;
http://www.debian-tr.org/?q=debian-install veya
http://www.serdaraytekin.com/docs/os/debian/sarge-install.html adresinden ulaşabilirsiniz.
ÖN BİLGİLER :
Sarge, halihazırda stable sürüm olarak kullanımda olan Woody'nin yerini alacak olan sürümüm kod adıdır. Çok yakın bir zamanda anons edilmesi beklenilen bu yeni sürümde yep yeni bir installation programı ve arayüzü ile karşılaşıyoruz. Debian halen text tabanlı kurulumu tercih ediyor. Yapı olarak, yeni kurulum programının grafik tabanlı kurulumu desteklemeye müsait olacak şekilde geliştirilmesi gelecek sürümlerde -seçimlide olsa- yavaş yavaş grafik tabanlı kurulumlarıda destekleyeceğinin sinyallerini vermesi şeklinde algılanabilir.
Grafik tabanlı kurulumu desteklememesinin en önemli nedeni, bir çok mimariye destek vermesi, ve o farklı mimarilerden bazılarının (S/390 mainframe gibi) sadece text ortama olanak sağlayabilmesidir.
(Bkz : http://wiki.debian.net/?DebianInstallerFAQ )
Sid ise, unstable depoyu kullananan sürümün kod adıdır.
Yani şu anki haliyle;
Stable sürüm Woody , Testing sürüm Sarge ve Unstable sürüm Sid, olarak isimlendirilmişlerdir. Sarge'nin stable sürüm olarak anons edilmesiyle birlikte, sid deposunda yer alan paketler testing deposuna aktarılacak ve yeni bir testing deposu yeni bir kod adı ile isimlendirilecek. Sid deposu yeni paketler ile yine unstable olarak devam edecek. Özetlemek gerekirse;
Stable -> Woody Testing -> Sarge Unstable -> Sid
olarak kod isimleri ile devam ediyor.Sarge anons edildiği zaman,
Stable -> Sarge Testing -> ? -yeni bir kod ismi olacak- (Unstable deposundaki paketler buraya kaydırılacak) Unstable -> Sid (Bu depoya yeni paketler gelecek)
şeklinde devam edecek.
Ayrıca kritik bazı paketlerin (her paket önce experimental'de yer alacak gibi bir durum söz konusu değil) unstable depoya girmeden önce denendiği Experimental deposu (http://packages.debian.org/experimental/) vardır. Bu konu ve konularda biraz daha detayı ifade etmeye çalıştığım "Sürümler Arası Terfi İşlemleri" konu başlıklı kısma gözatabilirsiniz.
Ayrıca, Sarge'nin Resmi Kurulum Dökümanına, http://d-i.alioth.debian.org/manual/ adresinden ulaşabilirsiniz.
TEŞEKKÜR :
Bu vesile ile Debianın türkçeleştirilmesine ve sağlam bir türkçe desteğine sahip olması emek veren tüm proje ekibine (http://l10n-turkish.alioth.debian.org/contrib.html )Türk Debian Kullanıcıları adına teşekkürlerimi sunmak istiyorum.
DEBIAN SARGE veya SID CD 'SİNİ EDİNME :
Seçenek-1 :
Şayet iyi bir internet bağlantınız varsa (128 Kbps'lik bir adsl bağlantısı hatta 64 Kbps'lık bir kablonet bağlantısı kafi gelecektir) size önerim, "İnternetten debian kurulum" (net-install) cd'sini indirip, sadece temel paket lerin cd'den kurulmasını sağlayıp, kalan paketleri internetden yüklemenizdir. Böylece sistemizde yer alması muhtemel gereksiz paketlerden kurtulmuş olacaksınız. Tabiki burda seçim tamamen size kalmış, iyi bir internet bağlantınız olduğu halde yinede tüm paketleri kurulumunu cd'den yapmak isteyebilirsiniz. Bu sizin en doğal hakkınız :)
http://cdimage.debian.org/pub/cdimage-testing/daily/ size uygun mimari dizinini seçip (intel işlemciye sahip normal bir pc için mimari i386 olacaktır) sarge-i386-netinst.iso (yaklaşık 113 Mb) dosyasını indirerek cd'ye yazmak ile işe başlayabilirsiniz.
Sid için ise, http://cdimage.debian.org/pub/cdimage-testing/sid_d-i/ adresinden size uygun mimarinin net-install cd'sini indirebilirsiniz.
Hemen belirtmekte fayda var, şu anki stable sürüm yani woody için official olarak hazırlanmış bir "İnternetten debian kurulum" yani netinst cdsi yok. Sarge anons edildikten sonra, sarge için net-install image'inin yeni yerinin http://www.debian.org/distrib/netinst/ adresi olması beklenir.
Sarge stable olarak sunulduktan sonrada yine, testing depolarında yer almaya başlayacak olan yeni sürümün (kod adı ne olacak bilemiyorum :) ) net-install cd imagelerini yine http://cdimage.debian.org/pub/ adresinde bulabileceksiniz.
Seçenek-2 :
Şayet yukarıda bahsedilen tarzda yeterli bir hıza sahip değilseniz (dialup kullanıcısıysanız) bu defa size Sarge'nin full cd'lerinin ilk ikisini temin etmenizi öneririm. Burda bir parantez açmakta fayda var. Çok ekstra paketlere ihtiyacınız olmayacaksa, yani genelde çok kullanılan paketler sizin içinde yeterli olacaksa ilk 2 CD sizin için yeterli olur. Fakat çok sık kullanılmayan, herkez tarafından çok ihtiyaç duyulmayan bir pakete ihtiyacınız olacak olursa, bu paket daha ileriki CD lerde yer alabilir.
ftp://ftp.fsn.hu/pub/CDROM-Images/debian-unofficial/ (ftp://ftp.fsn.hu/pub/CDROM-Images/debian-unofficial/MIRRORS ilede ftp://ftp.fsn.hu adresinin yansılarına ulaşabilirsiniz) adresinde sarge veya sid için belirli aralıklarla düzenlenen UnOffical (resmi olmayan) isoları bulabilirsiniz. Veya testing sürüm için, http://cdimage.debian.org/pub/weekly/ adresinede göz atabilirsiniz.Veya herhangi bir bittorent client programı ile http://cdimage.debian.org/pub/weekly/torrents/ adresinden sizin sisteminize uygun olan mimarinin linklerini kullanarak Official (resmi) sarge isolarını indirebilirsiniz.
Hemen belirtelimki Sarge anons edildikten sonra bu cd'leri bulabileceğiniz bağlar değişecektir muhtemelen. Bu seferde http://www.debian.org/CD/ adresinden size uygun bir yansıdan bu cdleri alabilirsiniz. Türkiyede ftp://ftp.linux.org.tr, http://ftp.tr.debian.org ve http://godel.cs.bilgi.edu.tr adreslerinde debian yansıları tutulmaktadır.
Sarge_d-i ile Sid_d-i Arasındaki Fark Nedir ?
Sarge_d-i , Testing sürümünde bulunan debian-installer ile gelir. Iso dosyaları günlük olarak yenilenir.
Sid_d-i , Unstable sürümde yer alan debian-installer ile gelir, fakat testing deposuna ait paketleri ihtiva eder. Yine aynı şekilde buna ait Iso 'larda günlük olarak yenilenir. Tek fark olarak unstable sürümdeki debian-installer'ı kullanmasıdır.
Sid_d-i den kurulum yaptıkdan sonra sisteminiz yine Testing Sürüme sahip paketleri ihtiva edeceği için, Unstable sürüme terfi etmek isteyenler Testing'den Unstable'a Terfi konusuna bakmalıdırlar.
KURULUMA BAŞLAYALIM:
Yukarıdaki seçeneklere göre, hangi cd'yi temin etmişşek onu CD-Rom sürücümüze yerleştirip, makinemizide cd-rom dan boot edecek şekilde ayarlanmış olduğuna emin olduktan sonra kurulum işlemine başlıyoruz. Kurulum adımlarını anlatırken Vmware üzerine yaptığım bir kurulumdan aldığım ekran görüntüleri ilede anlatımı zaman zaman desteklemeye çalışacağım. Kurulumu Temel Sistem Kurulumu ve Temel Sistem Yapılandırması olarak iki farklı kısımda tamamlayacağız.
* İlk gelen ekranda bizden kuruluma başlamamız için bir işaret beklemektedir :). Şayet enter ile devam edersek kurulumu öntanımlı olan 2.4 serisi çekirdek ile yapacak, "linux26" yazıp entere basarsak kurulumu 2.6 serisi çekirdek ile yapacaktır.
