Debian hakkındaki genel bilgiler sayfasının kaynağını görüntüle

==Debian Nedir?==

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Debian Projesi özgür işletim sistemi yapmak amacıyla biraya gelmiş bireylerin birliğidir. Bizim oluşturduğumuz bu işletim sisteminin adı  '''Debian GNU/Linux''', veya basitçe kısa şekilde '''Debian''' olarak adlandırlır.

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
İşletim sistemi bilgisayarınızı çalışmasını sağlayan temel program ve araçlar takımıdır. İşletim sisteminin çekirdeği(core) çekirdektir(kernel). Çekirdek(kernel) bilgisayardaki esas programdır ve bütün temel idare işlerini yapar ve diğer programları başlatmayı saglar. 

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Debian sistemleri halen linux çekirdeği kullanmaktadır. Linux, Linus Torvalds tarafından başlatılan ve dünya çapında binlerce programcı tarafından desteklenen bir yazılımdır. 

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Her ne kadar, Debianda diğer çekirdekleri sağlamak için çalışmalar sürdürülsede, birincil olanı  [http://www.gnu.org/software/hurd/hurd.html Hurd]'dur. Hurd microkernelin üzerinde  değişik özellikler sağlamak için çalışan sunucuların bir gurubudur. [http://www.gnu.org/software/hurd/hurd.html Hurd] GNU projesi tarafından oluşturulan bir özgür yazılımdır.

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
İşletim sistemini oluşturan temel araçların büyük çoğunluğu GNU projesi tarafından gelmektedir; dolayısıyla isimleri: GNU/Linux ve GNU/Hurd. bu araçlarda özgürdür.

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Tabiki insanların istediği şey uygulama yazılımı: belge düzenlemekten, iş yapmaya, oyun oynamaktan, yazılım yazmaya kadar yapmak istediklerini yapmalarına yardımcı olacak programlar. Debian 18733'in üzerinde paketle (önceden derlenmiş yazılım makinanıza kolay kurulum için, güzel bir biçime sokulmuştur) gelir — Bütün bunlar [http://wiki.pardus-linux.org/index.php/Debian:%C3%96zg%C3%BCr%28free%29_ne_demek%3F_yada_%C3%96zg%C3%BCr_yaz%C4%B1l%C4%B1mla%28free_software%29_ne_demek_istiyorsunuz%3F özgürdür]. 

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Bu biraz bir kuleye benzemektedir. Temel çekirdedir. Bunun üstünde bütün temel araçlar. sonra bilgisayarınızda çalıştırdığınız tüm yazılımlar. Kulenin tepesinde Debian var - herşeyi dikkatlice organize eder ve bir birine uydurur, hepsi bir arada bu şekilde çalışır.

==Tamamen [http://wiki.pardus-linux.org/index.php/Debian:%C3%96zg%C3%BCr%28free%29_ne_demek%3F_yada_%C3%96zg%C3%BCr_yaz%C4%B1l%C4%B1mla%28free_software%29_ne_demek_istiyorsunuz%3F Özgür] mü?==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Şunu merak ediyor olmaslınız: neden insanlar kendi zamanlarından saatlerce vakti yazılım yazmak, dikkatlice paketlemek, ve öylece dağıtmak için harcasın?  Cevaplar katkıda bulunan insanlara göre değişmektedir. Çoğu bilgisayarlar hakkında daha fazla bilgi ögrenmek için program yazıyorlar. Ve çok çok daha fazlası abartılmış yazılım fiyatlarından kaçmanın yollarını arıyorlar.Büyüyen bir çoğunluk ise diğerlerinden aldıkları bütün özgür yazılımlara teşekkür etmek için katkıda bulunuyorlar. Çoğu akademi kendi araştırmalarının sonuçlarının daha geniş kitlelerce kullanmasına yardımcı olmak için özgür yazılım oluşturuyorlar. İş yerleri özgür yazılımın sürdürülmesine yardımcı olarak nasıl gelişeceğinde söz sahibi olmaktadırlar -- tabiki yeni bir özellige sahip olmanın en hızlı yolu, onu kendiniz eklemenizdir! Tabiki, bir çoğumuz, bunu çok eglenceli buluyor.  

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Debian özgür yazılımın, yazılı bir belgede ile resmileştirilmiş bir şekilde yapılmasını önermektedir. Böylece bizim Sosyal Sözleşmemiz dogmuş oluyor. 

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Her ne kadar Debian özgür yazılımı inansada, insanların makinalarına özgür olmayan yazılım kurmak istedeikleri veya ihtiyaçlarının olduğu durumlar olabilir.Mümkün olduğu zamanlarda Debian bunu destekleyecektir. hatta artan sayıda özgür olmayan yazımları debiana kurmakla görevli paketler yapılmaktadır. 

== Ücretsiz diyorsunuz ancak, CD'ler ve Band genişiliği para tutuyor! ==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Şunu soruyor olabilirsiniz: Eğer yazılım ücretsdiz ise neden dağıtıcıya bir CD veya internet servis sağlayıcısına debianı indirmek için para ödemeliyim?

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Bir CD alırken birinin vakti, diskler için sermaye, ve risk (Belki hepsini satamayacaksınız) için ödeme yapıyorsunuz. Yani başka bir deyişle yazılımın size ulaştırılabilmesi için fiziksel vasıta için ödeme yapıyorsunuz. 

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Biz özgür(inglizce free) kelimesini kullanırken yazılım özgürlüğü kastediyoruz, ücretinin olmamasını değil. [http://www.debian.org/intro/free Özgür yazılımın anlamı] hakkında daha fazla bilgi edinmek için [http://www.fsf.org/licensing/essays/free-sw.html Özgür yazılım vakfının] bu konuda söylediklerini okuyabilirsiniz.  

==Çoğu yazılım 100 Amerikan dolarından fazla tutuyor. Bunu nasıl bir kenara itebiliyorsunuz? ==

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Daha iyi bir soru yazılım şirketleri bu kadar çok yüklenmekten nasıl vaz geçecekler? Yazılım yapmak araba yapmaya benzemez. Yazılımın bir kopyasını yaptıktan sonra, bir milyar kopyasının maliyeti çok küçük olur (Bu Microsoftun bankada bu kadar çok milyarının olmasının iyi bir nedenidir). 


&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Buna başka bir açıdan bakın: arka bahçenizde sonsuz kum kaynağınız olsa, kumu vermek isteye bilirsiniz. Diğerlerine vermek için kamyon kiralmak akıllıca olmazdı. Gelip kendilerinin almasını saglamalısınız (ağdan indirmeğe denktir) veya kapınıza ulaştırması için birine ödeme yapılabilir (CD almaya denk). Bu debianın nasıl yönetildiğinin ve CD'lerinin  ve DVD'lerinin ne kadar ucuz olduğunun tam olarak nedenidir ( 4 DVD için sadece 12 dolar ).

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Debain CD satışından para kazanmayacaktır. Aynı zamanda alan adı kayıtı ve donanım için  ödemeler gereklidir. [http://www.debian.org/CD/vendors/ CD dağıtıcılarına] Debian alırken ödediğiniz paranın bir kısmını [http://www.debian.org/donations bağışlamak ] siteyip istemediklerini soruyoruz. 

==Hangi Donanımlar destekleniyor?==

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Debian eski bilgisayarlar dahil, çoğu kişisel bilgisayarda çalışacaktır. Debianın her yeni sürümü daha çok sayıda bilgisayar mimarisini destekler. Şuan desteklenenlerin tam listesi için [http://www.debian.org/releases/stable/ debian kararlı sürüm belgelerine] bakınız. Eğer bilgisayarınıza bağlı tüm donanımların desteklenip desteklenmediğini ögrenmek için, [http://www.tldp.org/HOWTO/Hardware-HOWTO/ Linux donanım uyumluluğu nasıl belgesine] bir bakın. 

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Bir kaç şirket kendi ürettikleri parçalarının özelliklerini yayınlamayarak zorluklar çıkarmaktadır. Bunun anlamı bunların ürettikleri donanımları GNU/Linux ile kullanamayabilirsiniz. Bazı şirketler özgür olmayan sürücüler sağlamaktadır, bunun dez avantajı parçayı aldığınız şirket kapanacak olursa veya sizdeki donanıma olan desteğini sona erdirirse sorunlar yaratacaktır. kendi ürünleri için özgür sürücü sağlayan üreticileri tercih etmenizi tavsiye ediyoruz. 

==Hala ikna olmadım==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Bizimize göre değil, kendiniz debianı deneyek karar verin. Hardisk alanı artık ucuz, muhtemelen 2 Gb alan ayırabilirsini. Eğer grafik arayüzlü masaüstü istemiyorsanız 600MB'de yeterli olacaktır.  Debian kolaylıkla fazladan alana kurulabilir
ve diğer işletim sistemi ile bilgisayarınızda bulunabilir. ( eğer alana ihtiyacınız olursa işletim sistemlerinden birini basitçe silebilirsiniz. (Debian sistemini gördükten sonra muhatemelen diğer sistemi sileceksiniz.) 

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Yeni bri işletim sisitemi denemek değerli zamanınızı alacaktır, bir miktar zaman ayırmak için anlayış gösterebilirsiniz. Bu nedenle [http://www.debian.org/intro/why_debian debianın olumlu ve olumsuz yönlerini  listesini derledik]. Onun değerini anlamanız yardımcı olacaktır. Bizim açık sözlü olmamızı ve dürüstlümüzü umarız takdir edersiniz. 

==Debianı nasıl edinebilirim?==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
En yaygın yöntem Cd dağıtıcılarından ücret ödeyerek bir CD alıp, debianın cd'den kurulmasıdır. Eğer iyi bir internet bağlantınız varsa debianı internettende kurabilirsiniz. 
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Lütfen daha fazla bilgi için [http://www.debian.org/distrib/ debianı nasıl edinirim ]sayfasına bakın. 

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Eğer hala yapmadıysanız, [http://www.tldp.org/HOWTO/Hardware-HOWTO/ Linux donanım uyumluluğu sayfasına] bakmak isteyebilirsiniz.  

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Sunduğumuz [http://www.debian.org/distrib/packages paketlere] bakmayı unutmayın ( Umarım sayı gözünüzu korkutmaz ).

==Tamamen kendim ayarlayabilirmiyim. Debian hakkında nasıl destek alabilirim?==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Sisteminize kurduğunuz paketin içinde ve web sitelerindeki belgeleri okuyarak yardım alabilirsiniz. Ayrıca bize eposta gurubu veya IRC aracılığı ile ulaşabilirsiniz. Hatta bir danışman bile tutabilirsiniz.

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Lütfen daha fazla bilgi için [http://www.debian.org/doc/ belgelendirme] ve [http://www.debian.org/support destek] sayfalarımıza bakınız.  

==Sizde Kimsiniz? ==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Debian [http://www.debian.org/devel/developers.loc tüm dünyaya] dağılmış boş zamanlarında gönüllü olarak çalışan yaklaşık bin etkin [http://www.debian.org/devel/people geliştirici] tarafından yapılmaktadır. Sadece birkaçı kişisel olarak tanışıyor. İletişim çoğunlukla eposta (posta listeleri lists.debian.org) veIRC (irc.debian.org 'da #debian kanalı ).

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
[http://www.debian.org/intro/organization Debian Projesinin dikkatlı organize edilmiş bir yapısı ]vardır. İçeriden debianın nasıl göründüğü hakkında daha fazla bilgi edinmek için [http://www.debian.org/devel/ geliştiriciler köşesine] bakın. 

==Kim Debian kullanır?==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Her ne kadar kesin bir istatistik olmasada ( Debian kullanıcıların kayıt olmalarına gerek yoktur ), Debian'ın çok sayıda büyük küçük kurumun ve binlerce bireysel kullanıcının kullanıdığını biliyoruz. [http://www.debian.org/users/ Kimler Debian kullanıyor? ] sayfamıza bakın .  

==Bütün Bunların hepsi nasıl başladı?==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Debian Ağutos 1993'de Ian Murdock tarafından Linux ve GNU ruhu ile açıklık için yeni bir dağıtım olarak yapıldı. Debian dikkatli ve özenli bir şekilde bir araya getirmek ve aynı özen ve dikkatlı bakım ve desteğini sürdürmey ifade etmektedir. Küçük birözgür yazılım  hacker gurubu tarafından başlatıldı, büyüdü ve çok sayıya ulaştı, iyi organize edilmiş geliştiriciler ve kullanıcılar topluluğu haline geldiler. [http://www.debian.org/doc/manuals/project-history/ Detaylı Tarihimize bakın.]  

&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Debianın telafuzunu çok fazla soran var, Debian  /ˈde.bi.ən/ şekline telafuz edilmektedir. Debianın oluşturucusu Ian Murdock, ve onun karısın, Debra'nın isimlerinden gelmektedir.

==Sayfayı Tercüme Edenler==
Çağatay Oltulu 

==İlgili Bağlantılar==
* '''Kaynak:''' http://www.debian.org/intro/about