Synaptic sayfasının kaynağını görüntüle

Synaptic bir Paket yönetim sistemi arayüzü olarak tanımlanabilir.Synaptic sisteminizi bir kaç tıklamayla güncellemenizi, binlerce paket arasından istediğinizi saniyeler içinde bularak kurmanızı sağlar. Genellikle Debian tabanlı dağıtımlarla kullanılır fakat PCLinuxOS gibi Debian tabanlı olmayanlarla da kullanılır. Synaptic kolay ve etkili bir yönetim arayüzü sağlar. Pardus'taki pisi gui'sinden farklıdır. Görsellikten ziyade işleve önem veren bir tasarıma sahiptir. GTK kütüphanesi kullanılarak geliştirilmektedir.

[[Resim:Synaptic-Kısa Tanıtım.png]]

[[Resim:Synapticpaketindirme.png]]


<font style="font-size:200%"> Synaptic Paket Yöneticisi Kılavuzu V0.1.2 </font> 

Sebastian Heinlein

Bu kılavuz Synaptic Paket Yöneticisi sürüm 0.53'ü anlatmaktadır.  

Telif hakkı © 2003,2004 Sebastian Heinlein

'''Yasal Uyarı'''

Bu belge GNU Kamu Lisansı ile Özgür Yazılım olarak dağıtılmaktadır; lisansın sürüm 2 ve sonrası kapsamındadır. Bu lisansın bir kopyası, bu programın kaynak kodlarında bulunmaktadır.  

'''Geri Bildirim'''

Bir hata bildirmek veya Synaptic paket yöneticisi veya bu kılavuz hakkında öneride bulunmak için, [http://www.nongnu.org/synaptic  programın web sayfasındaki] hata bildirimi sistemine bildirin, eposta listesi ile iletişim kurabilirsiniz <synaptic-devel@nongnu.org> , veya irc.freenode.org irc sunucusundaki #synaptic kanalına girebilirsiniz. 

==Giriş==

Synaptic Paket yöneticisi bilgisayarınıza yazılım kurmanızı veya zaten kurulmuş olan yazılımı yönetmenizi sağlar. İçinde paket adı verilen yazılımlar vardır. Bir uygulamanın birkaç paketi olabilir: Örneğin Mozilla internet takımı, internet gezgini olan mozilla-browser, posta istemcisi  mozilla-mail'den oluşur (Bu örnek Debian GNU/Linux'a göre hazırlanmıştır, sizin dağıtımınızda farklı olabilir.). 

Neredeyse tüm uygulamalar, iki kere çaba harcamaktan kaçınmak için diğer uygulamaları veya kütüphanelerini tekrar kullanır (kütüphaneler diğer kütüphaneler veya uygulamalara sadece işlev sağlar ve tek başına çalışan uygulamalar değillerdir). Bu nedenle çoğu paket diğer paketlere bağımlıdır. Synaptic paket yöneticisi sizin için bağımlılıklar sorununu otomatik olarak çözer. 

Teknik olarak Synaptic Paket Yöneticisi, paket yöneticisi APT üzerine oturtulmuştur ve komut satırı aracı apt-get işlevlerini grafik ortamda sağlamaktadır. 

Synaptic Paket Yöneticisi detaylı olarak şu özellikleri sağlamaktadır: 

* Tek veya çok paketin kurulum, kaldırma, yapılandırma, güncelleme ve eski haline getirilmesi.
* Tüm sistemin güncellenmesi.
* Paket depolarının yönetimi.
* Paketleri isim, tanım ve ve diğer özelliklere göre arama.
* Paketleri durum, bölüm, menşei veya bir custom filter'a (tercümesi unutulmuş: tasarlanmış filitre) göre seçim.
* Paketleri isim, durum, boyut veya sürüme göre sıralama.
* Paketle ilgili tüm çevrim içi belgeleri dolaşabilme imkanı. 
* Paketleri şu anki sürümünde kilitlemek.
* Özel bir paket sürümüne kurulumu zorlamak. 

'''Not:'''

Bilgisayara paket kurmak veya kaldırma için root haklarına sahip olmalısınız.

Synaptic Paket Yöneticisini şu şekilde başlatabilirsiniz:

'''GNOME Uygulama menüsü:'''

System(Tercümesi unutulmuş) Araçları → Synaptic Paket Yöneticisi. 

<font color="#008118"> 
'''Tercüme edenin notu:'''

Kılavuzunda böyle söylüyor ancak Türkçe debian gnome şuan şurada bulunmaktadır;

System(Tercümesi unutulmuş) → Yönetim → Synaptic Paket Yöneticisi. </font> 

'''KDE menüsü:'''

Ayarlar → Extra → Synaptic Paket Yöneticisi. 

'''Komut Satırı:'''

Synaptic Paket Yönetisini komut satırına şunu yazıp alt satıra geçerek çalıştırabilirsiniz:

synaptic 

'''Dikkat'''

Sisteminizi kararsız bir hale getirme ihtimaliniz vardır. 

Synaptic sistem çekirdeğinde değişiklikler yapmaya izin verir.

Her zaman Synaptic Paket Yöneticisini dikkatli kullanın.

==Ana Pencere==
===Genel Bakış===

[[Resim:Synaptic Paket Yöneticisi.png|center|thumb|690px|'''Figür 1.''' Synaptic Paket Yöneticisi]]

'''Tablo 1.''' Synaptic Paket Yöneticisi Pencere Bileşenleri.
{|
|'''Bileşen'''
|'''Tanım'''
|-
|<font color="#0000DC">Menü Çubuğu</font>
|Synaptic Paket Yöneticisi ile yapabileceğiniz işlemleri içeren menüdür. 
|-
|<font color="#0000DC">Araç Çubuğu</font>
|ana işlevleri sağlar
|-
|<font color="#0000DC">Kategori Seçicisi</font>
|Gösterilen paketlerin listelenmesinde kategoriler sağlar. 
|-
|<font color="#0000DC">Paket Listesi</font>
|Bilinen paketleri listeler. Liste filitreler veya kategorilerle kısaltılabilir. 
|-
|<font color="#0000DC">Tanım Alanı</font>
|Seçilen paketin tanımını gösterir.
|-
|<font color="#0000DC">Durum Çubuğu</font>
|Synaptic Paket Yöneticisinin dünya çapındaki bilgilerini gösterir. 
|}
===Araç Çubuğu===
[[Resim:Synapticaraccubugu.png|center|thumb|690px|'''Figür 2.''' Synaptic Paket Yöneticisi Araç Çubuğu]]

Araç çubuğu şu işlemleri sağlar: 

:'''Tazele'''

:: Bilinmeyen paketlerin listesini tekrar yükle.
 
:'''Tüm Yükseltmeleri Seç'''

::Tüm olası ve mümkün yükseltmeleri işaretle. 

:'''Uygula'''

::Tüm işaretlenen değişiklikleri uygula.   

:'''Özellikler'''

::Seçilen paketin özellikler penceresini açar. 

:'''Ara'''

::Paket ara panceresini aç.    

===Kategori Seçici===
Sol taraftaki seçici ile paketleri kategorisine göre görüntüleyip, paketlerin sayısını azaltabilirsiniz.

[[Resim:Synaptickategori.png|center|thumb|690px|'''Figür 3.''' Synaptic Paket Yöneticisi Kategori Seçici]]

Şu kategoriler mümkündür: 

:'''Bölümler'''

::Paketleri sadece seçilen bölüme göre göster. 

:'''Durum'''

::Sadece seçilen duruma göre paketleri göster. 

:'''Alfabe'''

::Paketleri seçilen başlanğıç harfine göre göster.
<font color="#008118"> 
'''Tercüme edenin notu:''' 
Bu özellik bendeki synaptikte nedense yok.Bendede ek olarak  Menşei seçeneği var
:'''Menşei:'''
::Paketleri kaynak adrese göre sınıflandırır.</font>

:'''Filitre''' (bendeki sürümde tercümesi unutulmuş. Custom filter)

::Paketleri seçilen tasarlanmış kritere göre seç.    

:'''Arama Geçmişi''' (Bendeki sürümde tercümesi unutulmuş. Search Results)

::Sadece seçilen aramanın sonuçlarını göster. 


[[Resim:Synapticpaketlistesi.png|center|thumb|690px|'''Figür 4.''' Synaptic Paket Yöneticisi Paket Listesi]]

:'''İpucu'''

Kullanılan durum ikonları, ikon açıklamalarında anlatılmıştır. Açıklamaları açmak için menüden Yardım → Icon Legend 'ı seçin halen gnome Türkçe ile ingilizce yardım dosyaları dağıtılmaktadır bu wikiden Türkçe tercümeme ulaşabilirsiniz.

:'''İpucu'''

Özelliklerden sütun sırası ve kullanılan renkler değiştirilebilir. 

===Paket Özellikleri=== 

Seçilen paketin özelliklerini açmak için:

* Paketi seçin menüden Özellikleri seçin
* Araç çubuğundan özellikleri seçin 
* Ctrl-O tuş kombinasyonunu seçin 


[[Resim:EkranGoruntusu-3gpwiz Özellikleri.png|center|thumb|690px|'''Figür 5.''' Synaptic Paket Yöneticisi Paket Özellikleri Diyaloğu]]

[[Resim:EkranGoruntusu-3gpwiz Özellikleri-1.png|center|thumb|690px|'''Figür 5.''' Synaptic Paket Yöneticisi Paket Özellikleri Diyaloğu]]

[[Resim:EkranGoruntusu-3gpwiz Özellikleri-2.png|center|thumb|690px|'''Figür 5.''' Synaptic Paket Yöneticisi Paket Özellikleri Diyaloğu]]

[[Resim:EkranGoruntusu-3gpwiz Özellikleri-3.png|center|thumb|690px|'''Figür 5.''' Synaptic Paket Yöneticisi Paket Özellikleri Diyaloğu]]

[[Resim:EkranGoruntusu-3gpwiz Özellikleri-4.png|center|thumb|690px|'''Figür 5.''' Synaptic Paket Yöneticisi Paket Özellikleri Diyaloğu]]


Not defteri şu seçenekleri sağlar. 
{|
|'''Sekme'''
|'''Tanım''' 
|-
|<font color="#0000DC">Genel</font>
|paketin temel özelliklerini gösterir: isim, kısa tanım, Sürdüren, durum, öncelik, etiketler (eğer destekleniyorsa ve sürüm.
|-
|<font color="#0000DC">Tanım</font>
|Paketin uzunca tanıtımını yapar.
|-
|<font color="#0000DC">Bağımlılıklar</font>
|gerekli, eksik, kurulu, önerilen ve tavsiye edilen paketleri listeler. 
|}

==Paket Yönetimi==
Bu bölüm kurulum, kaldırma ve güncelleme ile ilgili temel işlemleri kapsamaktadır. 

Buna ilaveten sistem güncelleme, çevrim içi belgelere göz atmak, değişim günlüklerini okumak,  özel bir paket sürümünün kurulmasını zorlamak için  uzman eylemler, bir paketi şuan bulunduğu sürümde kilitlemek anlatıldı. 

[[Resim:Synaptic Paket Yöneticisi.jpg]]
[[Resim:Synapticpaket1.png]]
===Paket Kurulumu===
:'''Not:'''

:Eğer aynı paketin farklı sürümleri varsa Synaptic Paket yöneticisi öntanımlı olarak en uygulanabilir olanı tercih eder. Özellikle öntanımlıdan farklı bir sürümün kurulmasını istiyorsanız, '''Özel Bir Sürümün Kurulumana Zorlama''' kısmını okuyun.   

Eğer bir paketi kurmak istiyorsanız şu basamakları izleyin.

1. Paket bilgilerini tekrar yükleyerek mümkün olan son paket sürümlerinden haberdar olabilirsiniz:
* '''Düzenle / Paket bilgilerini yeniden yükle''''yi menüden seçin. 
* Araç çubuğunda tazeleye basın.
* '''Ctrl+R''' tuşlarına aynı anda basın. 

2. Paketi kurulum için işaretleyin:
*  Paket listesindeki paketin üzerine iki defa tıklayın. 
*  Paketin durum ikonuna tıkayın ve menüden '''kurulum için işaretle'''yi seçin.
*  Pakete sağ tıklayın ve açılan menüden '''kurulum için işaretle'''yi seçin. 
*  Paketi seçin ve menüden '''Paket / Kurulum için işaretle'''yi seçin. 
*  Paketi seçin ve '''Ctrl+I''' tuşlarına aynı anda basın. 


Eğer paket(ler)in kurulumu için daha fazla değişiklik gerekli ise, onay için size sorulacaktır. Ek değişiklikleri işaretlemek için işaretle düğmasıne basın. 

3. İşaretlenen degişiklikleri, halen kurulu pakete uygulamak için:

* Araç çubuğundan uygulayı tıklayın.
* Menüden '''Düzen / İşaretlenen değişiklikleri uygula''''yı seçin.
* Ctrl+P tuşlarına aynı anda basın. 

4. Size onayınız sorulacak. Özetlenen değişiklikleri kontrol edin. uygulayı tıklayarak şuanki kurulumu onaylayın. 

5. Değişiklikler yapılırken bir işlem çubuğu göreceksiniz. Değişiklikler uygulanana kadar bekleyin. Değişiklik sayısına göre bu biraz zaman alacaktır. Bütün bunların sonunda ana pencereye döneceksiniz. 

:'''Not:'''

:Debian sisteminde işlem çubuğu bulunmamaktadır. Bunun yerine detaylı terminal çıktısı göreceksiniz.

===Paketleri Güncellemek=== 
Paketi güncellemek(Bence hatalı tercüme:yükseltmek) için şu basamakları izleyin:

   
1. Tazele ile paket bilgilerini güncelleyerek son sürümlerden haberdar olabilirsiniz: 

* Menüden '''Düzenle / Paket bilgilerini yeniden yükle''''yi seçin. 
* Araç çubuğundan '''Tazele'''yi seçin.
* Ctrl+R tuşlarına aynı anda basın. 

2. Paketi Yükseltmek için işaretle:

* Paket listesindeki sonraki bir sürüm numarasını içeren paket ismine iki kere tıklayın. 
* Paketin durum ikonuna tıklayın ve menüden '''yükseltme için işaretle'''yi seçin. 
* Pakete sağ tıklayın ve açılan menüden '''yükseltme için işaretle'''yi seçin.
* Paketi seçin ve menüden '''paket/yükseltme için işaretle'''yi seçin. 
* Paketi seçin ve '''Ctrl+P''''ye basın. 

Eğer paket ek değişiklere ihtiyaç duyuyorsa onayınız sorulacaktır. Ek değişiklikleri yapmak için gerekli düğmeyi tıklayın. 
   
3. İşaretmiş değişikliklerin paketin yükseltilmesi için uygulanması: 

[[Resim:Synapticduzen.png]]
          
* Araç çubuğundan uygulayı tıkla. 
* Menüden Düzenle / İşaretlenmiş değişiklikleri uygula'yı seçin. 
* '''Ctrl+P''' tuşlarına basın. 
   
4. Size onay sorulacaktır. Uygulanacak değişikliklerin listesini kontrol edin. '''uygula'''yı tıklayarak şuanki yükseltmeyi onaylayın. 

[[Resim:Synaptickurulumkontrol.png]]
   
5. İşlemler uygulanırken bir işlem çubuğu göreceksiniz. Değişiklikler uygulana kadar bekleyin. Değişiklik sayısa göre bu süre uzayabilir. bütün bunların sonunda ana pencereye döneceksiniz. 
      
: '''Not'''

:: İşlem çubuğu Debian sistemlerde bulunmamaktadır, onun yerine bir teminal çıktısı göreceksiniz. (Tercümanın notu: Sanırım bu bilgi eski veya hatalı resimde işlemin durumunu gösteren bir çubuk var). 

[[Resim:Synaptickurulumcubuk.png]]

[[Resim:Synaptickurulumbitti.png]]

==Bütün Sistemi Güncellemek==
Synaptic Paket Yöneticisi paketleri yükseltgemek için 2 işaretleme yöntemi sunmaktadır: 

* '''Öntanımlı Yükseltgenme ''' 

:: Öntanımlı yükseltgenme yöntemi sadece kurulu paketleri güncellemek için işaretler. Eğer bir paketin sonraki sürümü kurulu olmayan bir pakete bağomlıysa ve zaten kurulu bir paketle çakışırsa, güncellenme işaretlenmeyecektir.  

* '''Akıllı Güncelleme (Dist-Upgrade)''' 
:: Akıllı günelleme yöntemi zekice paket çakışmalarını çözmeye çalışır. Bu gerekli paketlerin kurulumu ve daha öncelikli paketlerin tercih edilmesini içerir.  

Akıllı güncelleme aynı zamanda konsol aracı olan '''apt-get''''de '''dist-upgrade''' olarak bilinmektedir. 

'''Not:'''

:: Sonraki bir işletim sistemi ana dağıtımına yükseltirken, akıllı güncelleme yöntemi kullanılmalıdır, örneğin Conectiva 9'dan Conectiva 10 veya Debian Woody'den Debian Sarge'ye güncellerken. 
 
Sisteminizi en son sürüme yükseltgemek için şu basamakları uygulayın: 
:'''1.''' Reload the package information to be aware of the latest versions available: 
::* Choose Edit → Reload Package Information from the menu. 
::* Araç Çubuğundan '''tazele'''yi tıkla. 
::* Press the key combination '''Ctrl+R'''. 
:'''2.''' Bütün olası yükseltmeleri işaretle: 
::* Araç çubuğundan '''Tüm Yükseltmeler İşaretle''''ye tıklayın. 
::* Choose Edit → Mark all Upgrades from the menu. 
::* Press the key combination '''Ctrl+G'''. 
:3. Choose the upgrade method. Smart upgrade is recommended. 
:4. Apply the marked changes to actually upgrade the package(s): 
::* Click on Apply in the toolbar. 
::* Choose Edit → Apply Marked Changes from the menu. 
::* Press the key combination Ctrl+P. 
:5. You are asked for confirmation. Check the summarized changes that will be applied. To continue with the actual upgrade confirm the changes click on Apply. 
:6. During the processing of the changes you will see a progressbar. Wait until the changes have been applied. This can take some time depending on the number of changes. Afterwards you will be returned to the main window. 


'''Not:'''

 The progressbar is not available on Debian system. Instead you will see a detailed terminal output. 


'''İpucu:'''

 You can change the default upgrade method for further upgrade in the preferences .

==Sayfayı Tercüme Edenler==
* Çağatay Oltulu

==İlgili Bağlantılar==
* '''Kaynak:''' file:///usr/share/synaptic/html/index.html
* [http://www.nongnu.org/synaptic Programın resmi sitesi]