Zemberek, Türkçe kelime denetleme, kelime çözümleme, Türkçe karakter kullanılmadan yazılan yazıların donüştürülmesi, heceleme, kodlama problemleri ile bozulmuş yazıların temizlenmesi işlemlerini gerçekleştiren OpenOffice eklentisidir.
Yasal Uyarı: Bu belge nedeniyle oluşabilecek herhangi bir zarardan sorumlu tutulamam. Ahlaki Uyarı: Bu belgede özgür yazılım tanımına girmeyen bir Java uygulamasının kurulumu anlatılmaktadır. Lütfen mecbur kalmadıkça kullanmayınız.
(Bu belgenin en son hali http://www.bayazit.net/alphan/?p=183 adresinde bulunabilir.)
Güncel bir OpenOffice.org (1.1.2) Sarge depolarından kurulduktan sonra;
Java2 RE/SDK 1.5 Kurulumu
(Blackdown Java, Sarge kurulum belgesinde anlatılmaktadır.)
Biz resmi Java paketini Debian paket sistemi yardımıyla kuracağız.
Öncelikle /etc/apt/sources.list dosyasına contrib deposu olması gerekiyor.
Olmaması durumunda eklenecek örnek satır:
deb http://ftp.tr.debian.org/debian testing main contrib non-free
Resmi Java paketini, deb paketine çevirecek uygulama java-package isimli pakette bulunuyor. Bununla beraber, basit bir güvenlik tedbiri olarak normal kullanıcı seviyesinde paketi oluşturmamızı sağlayacak fakeroot uygulamasını ve de ileride işimizi kolaylaştıracak wget aracını yüklüyoruz.
(Bu belgedeki # ile başlayan komutlar root seviyesinde, $ ile başlayanlar ise normal kullanıcı seviyesinde gerçekleştirilmelidir.)
Java j2re ya da j2sdk paketlerinden birini java.sun.com adresinden "Linux Self Extracting File" başlığıyla bir yerde bulup indiriyoruz. (Bu örnekteki paketin adı: jre-1_5_0_01-linux-i586.bin.)
Dosyanın bulunduğu dizinde:
$ fakeroot make-jpkg jre-1_5_0_01-linux-i586.bin
Bu komut sonrası bir takım evet/hayır soruları ve oluşturulacak paketin geliştirici bilgisi alanları soruluyor. Çoğu soruyu boş geçerek öntanımlı değerlerin atanması sağlanabilir. Sonraki aşamada bin dosyası otomatik olarak açılıyor ve lisans sözleşmesi gösteriliyor. Tamamını okuduktan sonra açıkça "yes" girerek işleme devam ediyoruz.
Herşey bittikten sonra aynı dizinde bir deb paketi hazırlanmış olmalı (sun-j2re1.5_1.5.0+update01_i386.deb).
Hata olmadıysa Java ortamı kurulmuş olmalı.
OO.org Java Desteği
Bundan sonraki her işi normal kullanıcı seviyesinde yapacağız.
$ /usr/lib/openoffice/program/jvmsetup
komutu ile yüklediğimiz Java ortamının yerini gösteriyoruz. ("Use an Installed Java Runtime Environment" altında "Browse") Bizim örneğimizde eklenecek dizin /usr/lib/j2re1.5-sun oldu. Dizin eklenip, seçiliyken Tamam (Ok) deyip kapatıyoruz.
Zemberek OO.org Eklentisinin Kullanıcı Seviyesinde Kurulumu
$ cd $HOME/.openoffice/1.1.2/user/uno_packages/
Eğer bu dizin değiştirme girişimimiz başarısız olursa $HOME/.sversionrc dosyası içersinde 1.1.2'nin nereye yüklendiğine bakıp, o dizine geçiyoruz. Böyle bir dosya olmadığı taktirde openoffice henüz kullanıcı seviyesinde çalıştırılmamış demek.
$ wget https://zemberek.dev.java.net/files/documents/2681/11541/zemberek-ooo-0.4.2.zip
$ wget https://zemberek.dev.java.net/files/documents/2681/11608/zemberek-ooo-0.4.3.zip
$ /usr/lib/openoffice/program/pkgchk
("WARNING! ResourceProxy.create - resource already loaded:com.sun.star.lib.sandbox.ResourceProxy@12f6684" şeklindeki uyarılar zararsızdır.)
Bundan sonrası OO.org çalıştırılarak gerekli ayarların yapılmasından ibaret. Bu işlem komut satırından yapılırsa (openoffice ismiyle) aşağıdakilere benzer mesajlar görülmeli:
Zemberek kütüphanesi yüklenme süresi: Delta: 0.452 s. Elapsed: 0.452 s.
Türkçe imla denetleyici (Zemberek NLP) yuklendi!
Gerekli ayarlar için, dil seçeneklerinden (Options->Language Settings->Languages) ön tanımlı doküman dili olarak Türkçeyi seçiyoruz ve daha sonra da yazım yardımcıları (Writing Aids) bölümünde Zemberek yazım denetleyicisi ve heceleyici seçeneklerini işaretliyoruz.
Bu kadar. Kolay gelsin. -alphan
Alt-notlar
* OO.org 1.1.3 için Java desteğini açmak biraz farklı. * Sistem genelinde Zemberek kurmak ve Java desteğini açmak benzer ama farklı bir yolla yapılabilir. * Blackdown Java ile denemedim, ama duyduğuma göre Zemberek sorun olmadan çalıştırıyormuş. * wget kullanmak tamamen isteğe bağlı, ben anlatım ve yazım kolaylığı açısından tercih ettim. Alternatif olarak dosyalar gerekli adresten indirilebilir. Zemberek için zip dosyasının uno_packages dizininde olması gerekiyor. * J2re indirmek için (sadece sanal makine) http://www.java.com/en/download/linux_manual.jsp adresi denenebilir.