![]() |
Scribus Açık Kaynak Masaüstü Yayıncılık |
Scribus Linux/Unix, MacOS X, OS/2 ve Windows masaüstlerinde, basılmaya hazır ve sayfa yapısında yeni yaklaşımlar sunan, ödüllü profesyonel sayfa çıktıları hazırlayan açık kaynak bir yazılımdır. Modern kullanıcı dostu arayüzü ile scribus CMYK renk, ayraçlar, ICC renk yönetimi ve çok yönlü PDF oluşturulması gibi profesyonel yayıncılık özelliklerini destekler.
Tercüme kaynağı: http://docs.scribus.net/index.php?lang=en&page=doccopyright
Bu telif uyarısı baş programcılar Peter Linnell ile asistanı Franz Schmid tarafından hazırlanan çevrimiçi ve pakenlenmiş sürüm Scribus Yardım kitapçığını kapsamaktadır. Daha fazla eklemeler geriye kalan Scribus takımı Craig Bradney, Jean Ghali, Hermann Kraus, Riku Leino, Oleksandr Moskalenko, Craig Ringer, Christoph Schäfer, Petr Vanek, Andreas Vox tarafından eklenmiştir.
docs.scribus.net adresindeki FreedomYug rehberi ve "PDF Formları ve PHP" sayfası özgür balgelendirme lisansı altındadır ve FreedomYug rehberinin ilk sayfasında FDL baglantısından görüntülünebilir. FDL sadece belgelendirmenin bu bölmünde geçerlidir.
Çevrimiçi yardım klavuzu www.opencontent.org sayfasında açıklanan Kamuya Açık Yayın lisansı altında dağıtılmaktadır (FreedomYug rehberi ve "PDF Form ve PHP" sayfası hariç) .
Takip eden metin bu çalışmaya uygulanan lisansın metinidir:
Scribus ile ne yapabilirsiniz? Sayfa yerleşimi yazılımı nedir?
Temelde, Scribus bir kelime işlemci değildir. Bu konsepti anlamak için önemli bir noktadır. Scribus sayfa yerleşimi yazılımları ailesindendir yada Masaüstü yayıncılık programlarındandır. Scribus fotograf, logo, metin çerçevesi ve tam yerine şekilleri yerleştirirken büyük esneklik sunar. Bu rahber ile ilk defa Scribus karşılaşan biri neler yapabilceğini fark edebilecektir. Tüm özellikleri kapsamak yerine üretken olabilmek için basitçe bir göz atacaktır.
Scribus ile şuanları yapabilirsiniz:
Scribus gibi sayfa düzeni yazılımlarını ilk defa kullananlar için başlangıç biraz yıldırıcı olabilir. Arayüz yaklaşılabilir ve yeterince tanıdıktır, ancak çalışırken başlangıçta pek beklediginiz gibi gelmeyecek. Scribus'ı açıp, yeni bir dosya açıp, yazmaya başlamak gibi bir hata yapmayın. Scribus gibi bir çok yazılım için, sayfa yerleşimi dünyasında iş akışını anlamanız gereklidir. İlk başta biraz gizli gibi görüne bilir, ama sonunda karşılıgını göreceksiniz.
Scribus'ı ögrenmekteki zorluk sadece programı ögrenmeniz yetmez, zarif sayfa yerleşimi kurallarını ögrenmeniz gerekir. Kelime işlemciler veya diğer metin düzenleyicilerden açık farkları vardır. Allah'tan, Scribus kendi bütünleşik hikaye düzenleyicisi ile gelmektedir(Story Editor (SE)). Stillerin uygulanması ve ayarlanmasını anlamanız, tutarlılığınızı ve belgeleri düzenlemede kolaylığı ve üretkenliğinizi artıracaktır.
İş akışı, sayfa yerleşimi dünyasında kullanılacak iki dosyanın bir araya getirilmesi anlamına gelmektedir, ancak belgenin nasıl basılacağını ve nerede kullanılacağını önceden düşünmek gereklidir. Örneğin eğer işiniz için bir broşür oluşturmayı planlıyorsanız kuşkusuz ticari olarak yazdırmak isteyeceksiniz. Bu nedenle web sitenizdeki düşük çözünürlüklü JPEG'i alabileceğinizi ve scribus ile dogrudan kullanabileceğinizi düşünüyorsanız hata ediyorsunuz. Web ve yazdırmanın farklı iki amacı vardır. Web sitelerinde kullanılan resimler genellikle ticari basım içöin uygun değildir. Daha yüksek çözünürlüklü resimlere ihtiyacınız var. Ticari yazdırmanın ihtiyacına göre dosya boyutu resim kalitesine göre ikinci planda kalmaktadır. Tipik bir web sitesi resimleri 72–96 DPI'dır, ancak iyi bir basım için 200–300 DPI'a ihtiyacınız var. Scribus 4000 DPI'lık PDF'ler dışa verebilir.
Basit bir Sayfa yerleşimi iş akışı:
Son olarak, PDF çıktısı verirken veya yazdırırken iş akışı benzer bir şekilde bir çok seçeneği göz önüne alır. Bu PDF çıktısı verme konusunda geniş notlar vardır. Scribus masaüstü uygulamalardan farklı olarak, bir çok gelişmiş yazdırma özelliği vardır. Genel bilgi için ipuçlarının açık olduğndan emin olun.
Belgenin bölümlerini okurken, ileri bölümlerde anlamadığınız şeyler hakkında not alın ve posta guruplarına ve IRC kanalı sorularınızı yollayabilirsiniz.
Projenin içine girmeden önce, bazen en iyisi bilgisayarı bir kenara koyup, bir karalama defteri alıp, belgenin nasıl görünmesini istediğiniz konusunda basit çizimler yapmaktır. Benim kağıt ve kalemi tekrar keşfetmem gerekti. Sıradan bir tatilde bilgisayarla vakit öldürürken, el yazımın zayıfladığını ve kalemle aramın kötüleştiğini fark ettim. Sonuçta 3 gecede yazabileceğim 8 tam sayfayı bir ögleden sonrada yazabildim. Neden? çünkü sadece içeriğe konsantre oldum. Sizede aynısını yapmanızı öneririm. Scribus'ın asıl büyüsü büyük yapıtınızı oluştururken bütün bitleri bir araya getirmenize yardımcı olur.
Bu nedenle eğer metin belgenizin büyük kısmını oluşturacaksa, en sevdiğiniz metin editörü ve kelime işlemci ile ilk önce metini yazın. Bu şekilde içeriğe konsantre olabilirsiniz. Kelime işlemciler bazen size karşı çalışabilir. Bitirdiğinizde içerik yerine görünüm ile ne kadar kafanızın karıştığını göz önüne alın. (Bende hatalıyım) Biçimlendirilmemiş metinin yararlanırını açıklamama gerek yok. Bu UNIX dünyasında alışık olduğumuz bir şey ama Windows/Mac kullanıcıları için alışık oldukları bir durum değildir. Düz metini kaydedin bir gün mutlu olabilirsiniz. Alternatif olarak, OpenOffice.org.org 1.x ve 2.x (OASIS) metin veya MS Word belgelerinide programa alabilirsiniz.
Bundan sonra belgenizin parçası olacak çizimler, fotograflar, tablolar vs. kısmını düşünebiliriz.
GIMP Krita, Adobe Photoshop veya benzerlerinden gelen resimlerin benzerleri. ve ayrıca dijital kamera, digiKam gibi bir yazılımdan gelen veya Xsane veya Kooka gibi tarayıcı yazılımlarından gelen resimlerde olabilir. Bitmap resimleri JPEG, TIFF, PNG veya bmp dosya biçimlerinde pikseller veya noktalardan oluşur. Scribus'daki resimlerde, ekran görüntüleri gibi şeyler için PNG veya TIFF öneririm. TIFF genellikle masaüstü yayıncılıkta çok güvenilirdir ve her çözünürlükteki resim için seçilmelidir.
Inkscape, OpenOffice.org Çizim, Adobe Illustrator, CorelDraw, Sketch, veya Xfig gibi yazılımlardan gelir. Bunlar çizgi çizimler veya diğer sanat işlerini vektör biçiminde saklayıp, he boyuttta şeklini korurlar. Bunun alamı vektör çizimler noktaları kaydetmez, ama şekillerin nereye çiziliceğinin içinin nasıl doldurulacağının matematiksel ifadesi olan koodinatları kaydederler. Bu sayede kalitelerini kaybetmeden sonsuzadek büyütülebilirler. Bunları Scribusa almak için tercih edilen yöntem EPS (Encapsulated Post Script) veya SVG (Scalable Vector Graphics) iledir. SVG'nin avantajı Scribus yerel olarak düzenlenebilir nesneleri almış olur ve SVG'nin neredeyse tüm özelliklerini yeniden düzenleyebilir.
En son çıkan Ghostscript'leri tavsiye etmemizdeki neden EPS veya PS vektör dosyaları almayı mümkün kılmaktır, bunlar yerel olarak Scribus ile düzenlenebilir. Bu kaynak dosyalara ihtiyaç olmadan aldıklarınız üzerinde değişiklik yapabilmeniz bakımından kullanışlıdır.
Scribus içine dosya alabileceğiniz yolardan biride PDF'dir. Scribus Ghostscript kullanarak düşük çözünürlüklü bir resim ile yüksek çözünürüklü bir resim oluşturacaktır. Bu metin yerine resim ve çizimlerde daha uygundur.Eğer sadece PDF'deki metine ihtiyacınız varsa, dosyayı Adobe Acrobat Reader veya KPDF ile açıp metini kopyala yapıp clipboard'dan yapıştrabilirsiniz. Not: Bir sefer sadece bir PDF sayfası alabilirsiniz, alınmış PDF'leri düzenleyemezsiniz.
Bütün bu parçaları bir kere bir araya getirdiğinizde Scribus ile çalışma vakti gelmiş demektir. Eski Masaüstü yayıncılık kullanıları, Scrşbusu başlattığında rahat ama tanıdık olmayan bir şey göreceklerdir.
Belge bilgisi alanlarında bir kaç önemli nokta vardır:
1) Scribus Dublin Çekirdek girişimi(Dublin Core Initiative) adı verilen bir girişim destekler. Dublin çekirdeği, kısaca, belgenin meta verilerinde bir takım tanımlamalardır.
2) Diğer özellik ise PDF vermedeki, ilk sekmedeki alanlardır, aynı zamanda Dublin Çekirdeğimi meta-verilerinin bir parçasıdır. Bu PDF dosyalarını dizinleyen, özel dizinleme(indexing) sunucuları tarafından kullanılabilir. İkinci sekme ise Scribus belgelerindeki veritabanının izini sürerken kullanılır.
İkinci sekme Dublin Çekirdeğine sıkıca baglı belge bilgileri, tanımlamalar ile belirlenir:
Yayıncı | Belgeyi hazılayan veya basıma verilmesinden sorumlu olan kişi ve kurumlar. |
Katkıda Bulunanlar | Şuanki belgeye katkıda bulunarak sorumluluk alan kişi ve kurumlar. |
Tarih | Belgenin yaşam sürecindeki bir olay ile ilgili bir tarih, yıl-ay-gün biçiminde, as per ISO 8601. |
İpucu | Belgenin içeriğinin çeşiti veya tarzı hakkında bilgi, ör. kategoriler, işlevler, vb. |
Biçim | Belgenin fiziki veya dijital olarak ortaya koyulması. Medya tipi ve boyutları belirtilmeli. ayrıca MIME tipi RFC2045,RFC2046 burada kullanışlı olabilir. |
Tanımlayıcı | begeye kesin bir kaynak ISBN veya URI ile belirtilir. |
Kaynak | Şuanki belgeye kaynaklık yapan belgelere atıf, ör. ISDN veya URI. |
Dil | Belgenin yazıldığı dil, genellikle bir ISO-639 dil kodudur. tire ile bir ISO-3166 ülke kodu ile belirtilir ör. eg. en-GB, fr-CH. |
İlişki | İlişkili bir belgeye atıfta bulunma, muhtemelen ISBN vey URI gibi resmi bir belirleyici kullanılır. |
Kapsam | Belgenin içeriğinin genişlik veya kapsamı bilgisidir, muhtemelen yer, zaman ve yetki alanı. |
Haklar | Belgedeki saklı haklar hakkındaki bilgiler, ör. telif hakkı, patent, marka. |
Kaynak: http://docs.scribus.net/index.php?lang=en&page=about2